Η απόλυτη μοναρχία ήταν ένα σύστημα διακυβέρνησης όπου η εξουσία συγκεντρώνεται σε ένα άτομο με απόλυτο τρόπο, αρνούμενη τη δυνατότητα καταμερισμού των εξουσιών. Ο βασιλιάς είναι ο ιδιοκτήτης του έθνους και όλων των περιουσιακών του στοιχείων, με κληρονομικό και δια βίου χαρακτήρα.
Αυτό το σύστημα διακυβέρνησης διαφέρει από τον αυταρχισμό, διότι περιλαμβάνει νόμιμη εξουσία, ενώ ο αυταρχισμός χαρακτηρίζεται από αυθαίρετο και παράνομο κατά την άσκηση εξουσίας. Στην απόλυτη μοναρχία είναι ο βασιλιάς που κατέχει την εξουσία, δεν υπάρχει διαχωρισμός των εξουσιών και ο μονάρχης αποφασίζει τι, πώς και πότε θα κάνει τα πράγματα χωρίς να λογοδοτεί σε κανέναν.
Ο λόγος για τον οποίο ο μονάρχης έχει όλες αυτές τις δυνάμεις έγκειται στο γεγονός ότι η απόλυτη μοναρχία αντιπροσωπεύει έναν θεσμό που υποστηρίζει την ιδέα ότι ο Θεός δίνει στον βασιλιά την αυθεντικότητα. Ένα άλλο από τα πραγματικά χαρακτηριστικά αυτού του συστήματος είναι η κληρονομική του κατάσταση, δηλαδή ότι ο βασιλιάς παραμένει σε διοίκηση έως ότου πεθάνει και μετά περνά στον κληρονόμο του.
Πολλά από τα ευρωπαϊκά κράτη χαρακτηρίστηκαν με αυτόν τον τρόπο διακυβέρνησης, όπως στην περίπτωση της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Ισπανίας κ.λπ., είναι μερικές από τις χώρες που μεταξύ του 17ου και του δέκατου όγδοου αιώνα παρέμειναν σε απόλυτες μοναρχίες. Ωστόσο, αυτή η υπεροχή άρχισε να μειώνεται μόλις ξεκίνησε η Γαλλική Επανάσταση. Ήταν από εκεί σαν σιγά-σιγά, οι απόλυτες μοναρχίες συνδύαζαν νέες αξίες όπως η δημοκρατία.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρά τη φορά οι μοναρχίες έχουν συνεχώς και σε συμφωνία με δημοκρατικά συστήματα, εκεί είναι ακόμα έθνη ότι αν και είναι πλήρως δημοκρατικά κράτη, να διατηρήσουν την παρουσία ενός μονάρχη.
Με αυτόν τον τρόπο, η εντολή του βασιλιά εκπροσωπήθηκε με συμβολικό τρόπο, υπόκειται σε λαϊκή εξουσία, προσωποποιημένη στο κοινοβούλιο. Αυτό το νέο είδος μοναρχίας ονομαζόταν « κοινοβουλευτική μοναρχία », αυτή τη στιγμή εξακολουθεί να ισχύει σε πολλά έθνη της Ευρώπης: Βέλγιο, Ολλανδία, Μεγάλη Βρετανία, Ισπανία, μεταξύ άλλων.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπως οι χώρες της Αφρικής και της Ασίας, όπου ο ρόλος του κυβερνήτη είναι θεμελιώδης, ενώ στις χώρες που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο, αυτός ο ρόλος είναι συμβολικός.