Όταν μιλάμε για φανατισμό, γίνεται αναφορά στην παθιασμένη συμπεριφορά του φανατικού. Πρόκειται για μια στάση που εκδηλώνεται με υπερβολικό, παράλογο, υπερβολικό πάθος και σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζεται μεταξύ άλλων για την υπεράσπιση μιας ιδέας, θεωρίας, τρόπου ζωής, πολιτισμού. Από την πλευρά του, ο φανατικός είναι ένα άτομο που υπερασπίζεται με ευφορία και υπερβάλλει τις πεποιθήσεις, τις ιδέες και τις απόψεις του, σχετικά με κάποιο ζήτημα, ισχύει επίσης για εκείνα τα άτομα που είναι τυφλά ενθουσιασμένοι ή ανησυχούν για κάτι ξεχωριστό. Σύμφωνα με ορισμένους εμπειρογνώμονες, ο φανατισμός αντιπροσωπεύει έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους στη σημερινή κοινωνία, ωστόσο δεν είναι νέο πρόβλημα, δεδομένου ότι στην πράξη από την ίδια την προέλευση των ανδρών υπήρξεπαρόν, τόσο σε πτυχές όπως η θρησκεία όσο και στην πολιτική και τον αθλητισμό
Όσον αφορά συγκεκριμένα τον θρησκευτικό φανατισμό, τοποθετείται ως ένα από τα παλαιότερα και πιο αμφιλεγόμενα. Ένα από τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίζει περισσότερο είναι η έλλειψη απόλυτης αμφισβήτησης, δεδομένου ότι είναι γενικά ορθόδοξοι πιστοί και παραδέχονται τα δόγματα ενός ένας τρόπος που μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνος. Μερικές από τις συμπεριφορές των θρησκευτικών εξτρεμιστών μπορούν να περιλαμβάνουν δράσεις όπως αυτο-σηματοδότηση, επίσης μεγάλες σφαγές, όπως επιθέσεις, μεταξύ άλλων. Ο θρησκευτικός φανατισμός θεωρείται σήμερα ένα από τα μεγάλα κακά που πρέπει να αντιμετωπίσει ο κόσμος. Ένα σαφές παράδειγμα αυτού του κακού είναι ο μουσουλμανικός φανατισμός, που συνεπάγεται τη θυσία της ίδιας της ζωής του φανατικού, με σκοπό να αποκτήσει μια ζωή πέρα από αυτόν τον κόσμο.
Όσον αφορά τον πολιτικό φανατισμό, είναι μια πολύ παρόμοια παραλλαγή όσον αφορά τη δομή του φανατικού, ωστόσο αυτή τη φορά βρίσκεται στο κόμμα, το οποίο συνήθως βρίσκεται υπό τη μορφή ενός ηγέτη με μεγάλο χάρισμα, όπου ο φανατικός βρίσκει το απόλυτο και απόλυτο νόημα της ζωής, όπου παίρνει επίσης την αιτία ως δική της και τη διατηρεί ανεξάρτητα από τις συνέπειες.
Οι ειδικοί στην ψυχολογία επιβεβαιώνουν ότι ο φανατισμός προκύπτει χάρη στην ανάγκη ασφάλειας που παρουσιάζουν οι περισσότεροι άνθρωποι, οι οποίοι στερούνται ακριβώς της ανασφάλειας. Μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα είδος αποζημίωσης που ανταποκρίνεται σε ένα αίσθημα κατωτερότητας.