Είναι εννοιολογικό ως ορθοτροπικό, σκληρό και ινώδες υλικό με το οποίο σχηματίζονται οι κορμοί των δέντρων που αναπτύχθηκαν με την πάροδο των ετών, σχηματίζοντας ομόκεντρους δακτυλίους που αντιστοιχούν στη διαφορετική ανάπτυξη της βιομάζας σύμφωνα με τις εποχές, που καλύπτονται από ένα προστατευτικό φλοιό αποτελούμενο από κύτταρα που συνδέονται με λιγνίνη που είναι πεθαίνουν. Τα φυτά που δεν παράγουν ξύλο είναι γνωστά ως ποώδη.
Μόλις κοπεί και στεγνώσει, το ξύλο χρησιμοποιείται για διαφορετικούς σκοπούς και σε διάφορους τομείς όπως: κατασκευή χαρτοπολτού ή πολτού, πρώτη ύλη για την παραγωγή χαρτιού, τροφοδοσία της φωτιάς, στην περίπτωση αυτή ονομάζεται καυσόξυλο και είναι ένα από τα απλούστεροι τρόποι χρήσης βιομάζας. Χρησιμοποιείται επίσης για μηχανική, κατασκευή και ξυλουργική, ιατρική, μεταφορικά μέσα (βασκικές και άμαξες).
Το ξύλο ταξινομείται σε τύπους: λευκό ξύλο (από δέντρα ταχείας ανάπτυξης), σκληρό ξύλο (από δέντρα αργής ανάπτυξης), ρητίνη (ειδικά ανθεκτικό στην υγρασία), λεπτό ξύλο (χρησιμοποιείται για καλλιτεχνικές εφαρμογές), προκατασκευασμένο ξύλο (Είναι φτιαγμένα με υπολείμματα ξύλου, είτε είναι ξέσματα). Ανάλογα με το μήκος των ινών του, το ξύλο μπορεί να ταξινομηθεί σε ξύλο μακράς ίνας και ξύλο μικρών ινών. Επιπλέον, το ξύλο είναι θερμικός και ηλεκτρικός μονωτής, καλός αγωγός ήχου (ακουστικός), είναι ανανεώσιμο, βιοαποικοδομήσιμο και ανακυκλώσιμο υλικό, χρήσιμο, εύπλαστο και ανθεκτικό. Το χρώμα του οφείλεται σε άλατα, χρωστικές και ρητίνες. Τα πιο σκούρα είναι ανθεκτικά και ανθεκτικά, με την υφή τουςΕξαρτάται από το μέγεθος των πόρων, οι φλέβες οφείλονται στον προσανατολισμό και το χρώμα των ινών, η πυκνότητα είναι χαμηλότερη από εκείνη του νερού, γεγονός που τους επιτρέπει να επιπλέουν.