Ο φόβος είναι μια πολύ δυσάρεστη αίσθηση και ένα πολύ πρωταρχικό συναίσθημα που προκύπτει στο ζώο ή στο άτομο φυσικά, αυθόρμητα, πριν από την ελάχιστη αντίληψη για κίνδυνο ή βλάβη.
Υπάρχει ένας φυσικός μηχανισμός που εξαπολύει το φόβο και βρίσκεται στον εγκέφαλό μας, στα ερπετά. Εν τω μεταξύ, ο εγκέφαλος αμυγδαλή ελέγχει τα συναισθήματα και τη θέση τους. Όταν αντιλαμβάνεται τον φόβο, παράγει μια απάντηση που μπορεί να είναι να φύγει, να παραλύσει ή να την αντιμετωπίσει. Ομοίως, ο φόβος προκαλεί άμεσες φυσικές εκδηλώσεις, όπως: αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση της γλυκόζης στο αίμα, η καρδιά αντλεί πιο έντονα και μεγεθύνει τα μάτια, μεταξύ άλλων.
Όντας πρωταρχικό συναίσθημα, μπορεί να ειπωθεί ότι ο φόβος είναι μέρος του προσαρμοστικού σχήματος ανθρώπων και ζώων, καθώς αντιπροσωπεύει έναν μηχανισμό επιβίωσης και άμυνας. Χάρη στον φόβο, ένα άτομο μπορεί να ανταποκριθεί γρήγορα σε μια δυσμενή κατάσταση.
Όλα τα ανθρώπινα όντα κάποια στιγμή στη ζωή τους ένιωσαν φόβο και είναι ότι αυτό είναι ένα οδυνηρό συναίσθημα, ένα κοινό ένστικτο, που συμβαίνει όταν πρόκειται να συμβεί ένα συγκεκριμένο γεγονός που θέλετε να αποφύγετε.
Με τον ίδιο τρόπο, το γεγονός ότι όλοι έχουμε νιώσει φόβο σε κάποιο σημείο σημαίνει επίσης ότι πολλές από τις καταστάσεις ή τις αποφάσεις που έχουμε μπροστά μας αποφεύγουμε και δεν πηδούμε να τις κάνουμε απλώς από το φόβο για τις συνέπειες που μπορεί να έχουν.
Δεδομένου ότι ο φόβος του Θεού ονομάζεται, στη Βίβλο, ο σεβασμός φόβος και σεβασμός που, σύμφωνα με δόγματα όπως ο Χριστιανισμός και ο Ιουδαϊσμός, πρέπει να διατηρούνται στο Θεό. Επιπλέον, ο φόβος του Θεού είναι ένα από τα δώρα του Αγίου Πνεύματος που μας ωθεί να εξασκηθούμε στο καλό και να απομακρυνθούμε από το μονοπάτι του κακού. Υπό αυτήν την έννοια, υπάρχουν δύο τύποι φόβου: φιλικός και υπηρέτης. Φιλικός φόβος είναι αυτός σύμφωνα με τον οποίο η αμαρτία αποποιείται, γιατί κάποιος ξέρει ότι είναι αδίκημα εναντίον του Θεού, ενώ ο υπηρετικός φόβος είναι αυτός σύμφωνα με τον οποίο αποφεύγεται η αμαρτία λόγω φόβου για την τιμωρία που συνεπάγεται. Ο φόβος του Θεού υπονοεί τον φόβο που πρέπει να έχουν οι θνητοί από τον Δημιουργό, τον Παντοδύναμο και τον Ανώτατο Δικαστή, έχοντας επίγνωση της ικανότητάς τους να τιμωρούν και να καταστρέφουν τους ανυπάκουους.
Ο φόβος μπορεί επίσης να μετατραπεί σε μορφή ψυχαγωγίας. Αυτή είναι η περίπτωση των ιστοριών τρόμου ή ταινιών του ίδιου είδους, οι οποίες δημιουργούν φόβο, αλλά μπορούν να απολαμβάνουν καθώς δεν αντιπροσωπεύουν συγκεκριμένο κίνδυνο.